[ Pobierz całość w formacie PDF ]

lecz nie zgnębienie i gniew".  Mogę znieść warunki frustracji i ludzi, którzy mi
przeszkadzają, nadal znajdując w życiu przyjemności".  To jeszcze nie koniec świata, mogę
znalez
ć sobie inne zajęcia, dzięki którym będę w miarę szczęśliwy".
Niska tolerancja frustracji w odniesieniu do życzeń i preferencji:  Gdy bardzo chcę
odnosić sukcesy w ważnych zamierzeniach i zdobyć uznanie innych, ale okoliczności i ludzie
mi w tym przeszkadzajÄ…, jest to bardzo denerwujÄ…ce, ale nie okropne ani potworne, mogÄ™ to
wytrzymać i być w miarę szczęśliwy!"  Z
wiat nie traktuje mnie dobrze, lecz nie jest
przeklętym miejscem, które nie powinno istnieć, skoro jest takie, jakie jest".
Jak widać, są ogromne różnice pomiędzy racjonalną i zdrową postawą preferencji -
chęci osiągnięć, uznania ze strony innych i doświadczania dobrych rzeczy - a irracjonalną,
szkodliwą postawą wymagań - bezwzględnego żądania osiągnięć, uznania i współpracy
innych ludzi oraz warunków zewnętrznych, działających całkowicie na naszą korzyść i nigdy
niestwarzających poważnych utrudnień. Dojście do racjonalnych przekonań oraz podważanie
i minimalizowanie przekonań irracjonalnych najprawdopodobniej przyniesie ci pożytek i
ograniczy straty. W poprzednich rozdziałach wyjaśniałem już, w jaki sposób należy
skutecznie podważać irracjonalne przekonania i przeciwstawiać się im. Dla przypomnienia
pokażę jeszcze raz, jak powinno się dyskutować z irracjonalnymi myślami. Powiem też, jak
należy kwestionować i rewidować racjonalne przekonania- emocje-zachowania, aby je
wzmocnić na co słusznie zwraca uwagę Windy Dryden.
Trzy kierunki dyskusji
Dyskutując z irracjonalnymi, a także racjonalnymi przekonaniami,
powinniśmy działać w trzech kierunkach:
1. Argumentacja realistyczna - Sprawdz
, czy twoje irracjonalne i racjonalne
przekonania są zgodne ze stanem faktycznym i czy dadzą się zweryfikować w twoim
codziennym życiu i w kulturze, w której żyjesz.
2. Argumentacja logiczna - Zastanów się, czy twoje wnioski dotyczące zdrowych
preferencji i szkodliwych wymagań wynikają z przyjętych założeń.
3. Argumentacja praktyczna i użytkowa - Przez zakwestionowanie swoich
filozofii sprawdz
, czy mogą one przynieść korzystne czy raczej szkodliwe efekty dla
ciebie i dla innych.
Zastosujmy teraz te trzy główne kierunki dyskusji w odniesieniu do irracjonalnych
przekonań, o których mówiliśmy wcześniej, oraz do niektórych przekonań racjonalnych.
Dyskusja z nieelastycznymi oczekiwaniami
i żądaniami
 Ponieważ bardzo chcę odnieść sukces w swoich ważnych zamierzeniach i zyskać
uznanie innych ludzi, bezwzględnie muszę to osiągnąć zawsze i w każdych okolicznościach!"
Podważanie realistyczne:  Dlaczego muszę bezwzględnie odnosić sukcesy w ważnych
zamierzeniach i zyskiwać uznanie innych ludzi? Gdzie jest napisane, że zawsze tak musi
być? Jakie prawo wszechświata mówi, że muszę? Jakie prawo społeczne stanowi, że
muszę? Czy jest faktem, że bezwzględnie muszę odnosić sukcesy zawsze i w każdych
warunkach?".
Odpowiedz
realistyczna:  Nie ma powodu, dla którego musiałbym bezwzględnie
odnosić sukcesy w ważnych zamierzeniach i zyskiwać uznanie innych ludzi. To, że muszę,
jest zapisane tylko w mojej omylnej głowie, a nie w świecie ani w rzeczywistości społecznej.
To, że muszę, nie jest faktem, tylko założeniem. Byłoby bardzo pożądane, gdybym zawsze
odnosił sukcesy w swoich ważnych zamierzeniach i zyskiwał uznanie, ale jest to
nieprawdopodobne ze względu na moją niedoskonałość i uprzedzenia innych.
Lepiej osiągnięcie tych celów traktować jako preferencje i nie przekształcać ich w
nierealistyczną konieczność!".
Podważanie logiczne:  Czy z tego, że bardzo chcę odnosić sukcesy w ważnych
zamierzeniach i zdobywać uznanie, wynika, że bezwzględnie musi mi się to udać? Czy muszę
mieć to, czego chcę, bo bardzo tego pragnę?".
Odpowiedz
logiczna:  Oczywiście, z tego, że bardzo czegoś chcę, wcale nie
wynika, że muszę mieć to, czego chcę. Gdyby wynikało, to byłoby świetnie. Jednak
bynajmniej nie wynika".
Podważanie praktyczne i użytkowe:  Do czego doprowadzi mnie myślenie i
poczucie, że bezwzględnie muszę odnosić sukcesy w ważnych zamierzeniach i zdobyć
uznanie innych? Co mi z tego przyjdzie? Czy upieranie się przy tym może mi pomóc uzyskać
to, czego bardzo chcÄ™?".
Odpowiedz
racjonalna i użytkowa:  Upieranie się, że muszę dostać to, co chcę,
najprawdopodobniej wywoła lęk przed możliwością niepowodzenia i zgnębienie, gdy
rzeczywiście niepowodzenie się zdarzy. Lęk, że może mi się nie udać to, co uważam za
konieczne - osiągnięcie ważnych celów i zdobycie uznania innych - będzie mi przeszkadzać
w uzyskaniu tego, czego chcę, bo wskutek lęku i zgnębienia będę mniej skuteczny w
działaniu. Gdy ludzie zobaczą, że się boję i że tak bardzo mi zależy, prawdopodobnie
odwrócą się ode mnie, nie obdarzą mnie uznaniem ani nie pomogą mi w urzeczywistnieniu
pragnień".
Preferowane oczekiwania i życzenia
 Byłoby lepiej (korzystniej dla mnie), gdybym odnosił sukcesy w ważnych
zamierzeniach i zyskiwał uznanie innych, ale nie jest to dla mnie niezbędne".
Podważanie realistyczne:  Dlaczego byłoby lepiej dla mnie, gdybym odnosił sukcesy
w ważnych zamierzeniach i zyskiwał uznanie innych? Dlaczego nie jest to dla mnie
niezbędne?".
Odpowiedz
realistyczna :  Osiągnięcie tych celów jest dla mnie pożądane,
dlatego że zdecydowałem się na takie preferencje. Jako człowiek mam przywilej
wyboru preferencji, ale nie mam przywileju ich spełnienia. Moje pragnienia są
uzasadnione tylko tym, że je mam i zawsze mam prawo je mieć i zmieniać.
Osiągnięcie celów i zyskanie uznania innych nie jest dla mnie absolutnie konieczne,
bo gdyby tak było, to zapewniałyby to prawa natury. Z pewnością nie zawsze dostanę
wszystko, czego chcę, co poi Wier twierdza, że nie jest to dla mnie niezbędne". '
Podważanie logiczne:  Czy jest dla mnie logiczne, że powinienem próbować zdobyć
to, czego chcę - starać się osiągnąć swoje cele i zyskać aprobatę innych? Czy z tego wynika,
że prawdopodobnie czasami uda mi się zrealizować swój cel?".
Odpowiedz
logiczna:  Tak, jest dla mnie logiczne, że powinienem próbować zdobyć
to, czego chcę, dopóki nie wymagam, aby mi się udało, wzbudzając w sobie lęk. Mogę nawet
logicznie pragnąć gwiazdki z nieba, nie oczekując jednak, że ją dostanę i nie żądając jej. Czy
stąd wynika, że jeśli bardzo chcę osiągnąć swoje cele i zdobyć uznanie innych ludzi, to będę
zdolny to uzyskać? Tak, czasami, zwłaszcza jeśli pragnienia motywują mnie do wysiłku i
wytrwałych prób. Statystycznie wynika stąd, że jeśli będę się bardzo starał coś osiągnąć, to
moje szanse powodzenia będą większe, choć nie ma gwarancji, że uzyskam wyniki, jakich
pragnÄ™".
Podważanie praktyczne i użytkowe:  Jakie praktyczne wyniki uzyskam, gdy
będę trwał przy moich preferowanych, racjonalnych oczekiwaniach i życzeniach
osiągnięcia ważnych celów oraz zdobycia akceptacji ze strony innych ludzi?".
Odpowiedz
praktyczna i użytkowa:  Nie będę odczuwał lęku przed porażką,
dopóki bÄ™dÄ™ traktowaÅ‚ swoje pragnienia jako preferencje, a nie «musturbacyjne»
żądania. Jeśli mi się nie uda, będę smutny i rozczarowany, lecz nie zgnębiony. Chęć
osiągnięcia celów najprawdopodobniej pomoże mi zrealizować ich część, jeśli nie
wszystkie".
Podważanie bezwarunkowej samoakceptacji,
bezwarunkowej akceptacji innych
i bezwarunkowej akceptacji warunków
 Bardzo chcę osiągnąć sukces w swoich ważnych zamierzeniach i zdobyć
uznanie innych, ale mogÄ™ w peÅ‚ni zaakceptować siebie jako czÅ‚owieka, nawet gdy nié osiÄ…gnÄ™
swoich celów i nie zyskam uznania. Mogę też w pełni zaakceptować innych, nawet jeśli
uniemożliwiają mi odniesienie sukcesu lub niesprawiedliwie nie potępiają. Mogę [ Pobierz całość w formacie PDF ]