[ Pobierz całość w formacie PDF ]

była skompensowana przez inne czynności (np. działalność artystyczną, manualną,
techniczną) oraz stworzyć takie okoliczności \
ycia dziecka, aby mogło się ono
normalnie rozwijać. Dziecko, któremu w ten sposób przywrócono świat, z którego
zostało odseparowane, cechuje skupiona uwaga, chęć do pokonywania wysiłku,
wytrwałość, obowiązkowość i ambicja dokonań.
» W organizacji \
ycia dziecka, zwiÄ…zanej z jego prze\
yciami, powinna obowiązywać
delikatność w stosunku do jego świata prze\
yć, szacunek dla wszystkiego, co
stanowi dla niego wartość emocjonalną, pozwalającą mu dzielniej znosić trudny i
twardy los. Nauczyciel-wychowawca powinien znać dziecko i mieć z nim na tyle
bliski kontakt, aby dostrzec jego indywidualne właściwości i wypływające z nich
potrzeby psychiczne, aby potrafił je zaspokoić podsuwając dziecku właściwe formy
\
ycia, zajęć, zainteresowań i kontaktów. Nasuwa się pytanie: Jak pomóc dzieciom
kalekim w pozbyciu siÄ™ tych cech i tendencji (wynikajÄ…cych z ich samooceny),
które utrudniają im \
ycie zarówno osobiste, jak i w grupie społecznej? Dzieci
zdradzajÄ…ce nieadekwatnie zawy\
onÄ… samoocenÄ™ nale\
ałoby 132
wdra\
ać do pielęgnowania postawy skromności wobec: siebie, słu\
by otoczeniu,
pomocy innym, dostrzegania wartości tak\
e u innych, obiektywizacji ocen,
współpracy i współdziałania z innymi, uspołecznienia, refleksji i wykształcenia
niezbędnych hamulców psychicznych. U dzieci z samooceną nieadekwatnie zani\
onÄ…
nale\
ałoby dą\
yć do kształtowania cech przeciwstawnych tym, które aktualnie
manifestują. Konieczne są przy tym: cierpliwość, sympatia, budzenie wiary we
własne siły, obiektywizacja, stopniowanie trudności, pokazywanie realnych
efektów dziecka, bez jakiejkolwiek przesady, bez konfrontacji i emulacji z
innymi, w ścisłej współpracy z rodziną, lekarzem, szkołą macierzystą, przy
dostosowaniu indywidualnych wymogów programowych do mo\
liwości dziecka. -Na
terenie szkoły i zakładu leczniczego niezbędna jest pełna znajomość aktualnego
stanu osobowości dziecka przez nauczycieli, wychowawców, personel medyczny
opiekujący się nim, prowadzenie okresowych narad zespołowych dla ustalenia metod
pracy rewalida-eyjnej i jej efektów, przekazywanie szkołom macierzystym zaleceń
pedagogicznych do dalszej pracy wychowawczo-rozwojowej. Tylko zespołowa,
ujednolicona w swej metodzie praca mo\
e dać po\
Ä…dane efekty. TeoretycznÄ…
podbudowÄ™ praktycznej pracy korekcyjno-wycho-wawczej i rozwojowej zarazem mo\
e
stanowić pogląd niemieckiego psychiatry J. Klinkla, według którego człowiek jest
jednocześnie podmiotem i przedmiotem stosunków społecznych, istotą aktywną,
wpływającą na środowisko, w którym \
yje i przekształca je. Przedmio-towość jego
roli jest drugą doznaniową stroną osoby ludzkiej. Dzięki niej człowiek ulega w
sposób selektywny wpływom środowiska, wrasta w jego kulturę, zwyczaje i
obyczaje. Dialektyka rozwoju osobowości polega na zachowaniu harmonii,
odpowiedniej proporcji między aktywną, a bierną jej sferą, zaakceptowaniu jednej
i drugiej jej strony. Ka\
da przesada w jednostronnym rozwoju sfery aktywnej bÄ…dz

doznaniowej prowadzi do wypaczeń, zaburzeń rozwojowych, do trudności
przystosowawczych w społecznej interakcji, w wykonywaniu aktualnycfl, a
częstokroć przyszłych zadań. Proces oddziaływań wychowawczych powinien zatem
zmierzać do wytworzenia stanu równowagi chwiejnej w osobowości wychowanka.
PoglÄ…d powy\
szy jasno tłumaczy mankamenty rozwojowe następujące zarówno u
osobników mAnifestujących nieadekwatnie zawy\
onÄ…, jak 133
i nieadekwatnie zani\
onÄ… oraz niestabilnÄ… samoocenÄ™. W jednej i drugiej grupie
dzieci występuje brak równowagi dynamicznej sfery czynnej i doznaniowej w
strukturze ich osobowości. Nie ulega wątpliwości, \
e wśród dzieci kalekich
spotyka się więcej - ni\
wśród ich zdrowych rówieśników - jednostek o
tendencjach rozwojowych nerwicowych cech osobowości, więcej postaw intro-
wertywnych o rozbudowanej sferze doznań, o zani\
onej samoocenie, słabszym
poczuciu rzeczywistości, mniejszych aspiracjach, większej skłonności do
prze\
ywania wybiórczych czy zgeneralizowanych kompleksów niepełnowartościowości.
Fakty te nakazują wszystkim stykającym się z dziećmi kalekimi lepsze ich
poznanie, zrozumienie i większy wobec nich takt pedagogiczny. Nakazują budzenie
wiary w ich własne siły, mo\
liwości, nie tyle na drodze werbalizacji poglądów [ Pobierz całość w formacie PDF ]